Abp Gądecki: przesłanie życia abp. Szczęsnego Felińskiego jest wciąż aktualne

„Abp Zygmunt Szczęsny Feliński posiadał dalekowzroczną wizję przyszłości, nie lekceważył bieżącej sytuacji, potrafił powiedzieć rodakom rzeczy trudne, nie obnosząc się ze swoją wyższością moralną. Jego przesłanie życia jest wciąż aktualne, ponieważ także dzisiaj nasza wiara musi dojrzewać wśród ciężkich prób, także dzisiaj trzeba być przygotowanym na złożenie ofiary ze swojego życia zwłaszcza wtedy, kiedy się jest przywódcą duchowym” – mówił w Poznaniu abp Stanisław Gądecki.

Metropolita poznański przewodniczył Mszy św. w poznańskiej katedrze, inaugurującej Wielkopolski Szlak Świętego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, z okazji przypadającej w 2022 r. 200. rocznicy urodzin arcybiskupa warszawskiego czasu powstania styczniowego.

W homilii przewodniczący KEP, wspominając trudny życiorys metropolity warszawskiego, który za swoją dzia¬łalność duszpasterską został zesłany w głąb Rosji, przypomniał związki abp. Felińskiego z ziemią wielkopolską. Zwrócił uwagę, że w czasie Wiosny Ludów 1848 r. Szczęsny Feliński jako 25-ltni student wraz z Juliuszem Słowackim przybył do Poznania, gdzie wziął udział w końcowej fazie powstania poznańskiego.

Brał udział w potyczce pod Stęszewem i w bitwie pod Rogalinem, gdzie został ranny, dotarł też do Konarzewa.

„Od tego momentu jego patriotyzm nabrał innego wymiaru: od programu walki z bronią w ręku, do programu walki wewnętrznej. Drogę do wolności ojczyzny postrzegał w jej odrodzeniu moralnym, duchowym i religijnym” – podkreślił abp Gądecki.

Zauważył, że duchową sylwetkę abp. Felińskiego ukształtowały miłość do matki, inspirowana Ewangelią, miłość do Matki Bożej, miłość do Kościoła i miłość do Ojczyzny.

Metropolita poznański zwrócił uwagę, że abp Feliński zasłynął jako gorliwy czciciel Matki Bożej. W jego pobożności maryjnej szczególne miejsce zajmowała Matka Boska Częstochowska, a on sam jest jednym z najważniejszych nauczycieli polskiej duchowości maryjnej, cenionym w tym względzie przez bł. kard. Stefana Wyszyńskiego. 

Przewodniczący KEP przywołał słowa metropolity warszawskiego na temat Kościoła, który uważał, że „Kościół to największy skarb mój, to cel życia mojego, to jedyne kochanie moje na ziemi”. Nie ma piękniejszego zadania dla człowieka jak miłość do Kościoła. Miłość do ojczyzny uważał za uczucie wrodzone, jak miłość do matki.   

„Abp Feliński zmierzał do duchowego odrodzenia narodu, do rozbudzenia jego świadomości i utrwalenia jego tożsamości, a także do pomnażania zasobów materialnych kraju, z nadzieją na odzyskanie przez niego niepodległości” – stwierdził metropolita poznański.  

Na zakończenie Mszy św. abp Gądecki poświęcił tablicę pamiątkową poświęconą św. abp. Felińskiemu, która zostanie umieszczona na kościele św. Andrzeja w Komornikach, czyli w miejscu, gdzie rozpoczyna się Wielkopolski Szlak Świętego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego. 

Św. Zygmunt Szczęsny Feliński urodził w 1822 r. w Wojutynie na Wołyniu. Od najmłodszych lat odznaczał się głęboką pobożnością. W 1833  r. zmarł jego ojciec, a 5 lat później jego matka została aresztowana za działalność patriotyczną i zesłana na Syberię. W 1851 r. Zygmunt wstąpił do Seminarium Duchownego w Żytomierzu. W 1855 r. w Petersburgu został wyświęcony na kapłana. Natchniony duchem miłosierdzia założył schronisko dla sierot i ubogich, a w 1857 r. zgromadzenie zakonne Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, które istnieje do dzisiaj i troszczy się o dzieci i młodzież. 6 stycznia 1862 r. został mianowany arcybiskupem warszawskim. 

Abp Zygmunt Szczęsny Feliński, choć był metropolitą warszawskim tylko przez półtora roku, został zapamiętany jako człowiek pobożny, o głębokiej duchowości i wiary w Boga oraz zatroskany pasterz o biedne dzieci, dla których zakładał schroniska. Już za życia był uważany za ascetę i mistrza życia duchowego, wzór świętości i miłosierdzia. Mimo że nie wierzył w powodzenie powstania styczniowego w 1863 r., nie zgodził się potępić powstańców i zerwać kontaktów ze Stolicą Apostolską. Za swoją postawę został zesłany przez cara w głąb Rosji, gdzie spędził 20 lat. Po uwolnieniu nie miał prawa powrotu do Warszawy. Osiadł w Dźwinaczce, we wschodniej Galicji, gdzie posługiwał Polakom i Rusinom, otaczając opieką biednych i potrzebujących. Zmarł w Krakowie 17 września 1895 r. 

Był autorem nie tylko rozpraw teologicznych, ale i pamiętników, nazywanych arcydziełem kresowej literatury. Okazał się bacznym obserwatorem życia społecznego i kulturalnego, dokumentującego dzieje XIX-wiecznej Polski. Znał najwybitniejsze postaci tego okresu, m.in. Adama Mickiewicza, Zygmunta Krasińskiego, przyjaźnił się z Juliuszem Słowackim.

W 1920 r. jego doczesne szczątki przewieziono do Warszawy i złożono w katedrze św. Jana, gdzie obecnie znajdują się jego relikwie. 18 sierpnia 2002 r. w Krakowie papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym, a Benedykt XVI kanonizował w Rzymie 11 października 2009 r.

Rok 2022 jest Rokiem św. Zygmunta Felińskiego, ponieważ przypada wtedy 200. rocznica urodzin metropolity warszawskiego.

Z tej okazji z inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi został powołany do życia 39-kilometrowy wielkopolski szlak jego imienia, który prowadzi z Komornik przez Konarzewo, Trzcielin, Stęszew, Łódź, Mosinę, Rogalinek aż do Rogalina.

Trasa szlaku została oznaczona biało-zielonym znakiem turystycznym w kształcie litery „F”, który namalowany jest na przydrożnych słupach i drzewach. Dodatkowo na trasie ustawione zostały tablice informacyjne z przedstawieniem krótkiego życiorysu świętego oraz omówieniem kontekstu historycznego wydarzeń, w których brał udział w okresie Wiosny Ludów.